donderdag 11 september 2014

Brandweer redt pendelaars uit overstroomde bus

Hevige plensbuien hebben in Zweden voor veel overlast gezorgd. In het zuiden van het land
viel het water met bakken uit de lucht en kwamen heel wat straten blank te staan. In Malmö
viel op drie uur tijd bijna een meter water. Enkele treinverbindingen waren vandaag nog
onbruikbaar of werden omgeleid. In de stad reden de stadsbussen "zo goed als het gaat" uit,
zo deelden de verantwoordelijke autoriteiten mee. Maar de rit met deze bus liep toch grondig
fout. Het voertuig kwam vast te zitten onder een brug. De brandweer moest tussenkomen om
vijf passagiers te bevrijden.

In de stad, maar ook elders in het land, staan straten en kelders onder water. Honderden
huishoudens moeten het zonder stroom stellen. Volgens de energieleverancier Eon dient er nog vijftien miljoen liter water te worden weggepompt.

01/09/14 – 10u54 Bron: VTM Nieuws, YouTube

https://www.youtube.com/watch?v=0_op44TXXyE

Waar vond deze gebeurtenis plaats?
Zweden.

Wat gebeurde er en onder welk onderwerp binnen aardrijkskunde past dit artikel?

In het zuiden van Zweden heeft het zo hard geregend dat heel wat straten en kelders onder water stonden. Het openbaar vervoer werd gelukkig niet stopgezet, maar enkele
treinverbindingen waren onbruikbaar of werden omgeleid. Er kwam ook een bus vast te zitten waardoor de brandweer te hulp moest schieten en vijf passagiers bevrijde. Het stroom viel ook uit waardoor honderden huishoudens zonder stroom moesten stellen. Hevige regen past binnen aardrijkskunde bij het weer volgens mij.

Wat is de impact op de lokale bevolking? Kan men dit probleem voorspellen?

De impact op de lokale bevolking is dat het verkeer vast komt te zitten of moeilijk
vooruit gaat. De straten komen onder water te staan waardoor de mensen moeilijk of niet naar hun gewenste locatie kunnen gaan. Kelders komen ook onder water te staan die later weggepompt moet worden en de stroom valt uit. Ik denk niet dat men kan voorspellen dat er regen gaat vallen. Men kan wel aan een barometer zien of er een risico is dat het gaat regenen.

maandag 1 september 2014

Actua zomer 2014

De Morgen

Vijfde natste zomer sinds begin waarnemingen

01/09/14, 12u19 − Bron: Belga

Het is nu officeel. De weerkundige zomer van 2014 is de vijfde natste sinds het begin van de waarnemingen in 1833. In Ukkel registreerde de pluviometer in juni, juli en augustus in totaal 348,2 liter per vierkante meter neerslag. Dat blijkt uit cijfers van het KMI.

Met 364,8 mm neerslag in Ukkel blijft 1992 historisch de kroon spannen, op enige afstand gevolgd door 1850 met 360,2 mm hemelvocht. Een normale zomer resulteert in Ukkel in 224,6 mm neerslag, aldus het KMI. Het gaat om een "uitzonderlijke" waarde, aangezien het weerfenomeen maar eens in de 30 jaren voorkomt.

Augustus springt met 21 neerslagdagen en 136,0 liter per vierkante meter in het oog. De afgelopen drie maanden telden 49 dagen met neerslag (juni 12 en juli 16), tegen 43,9 neerslagdagen als normale waarde.

Augustus telde 149:49 uren zonneschijn, wat het zomertotaal op 550 uren en 27 minuten bracht, iets onder de normale waarde van 578:20 uren.

Het koele en regenachtige weer had wel één pluspunt. De Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu (IRCEL) telde deze zomer slechts één dag - op 18 juli - met een overschrijding van de EU-ozoninformatiedrempel, en dit op slechts twee plaatsen in het land. Dat is het laagste aantal sinds begin van de ozonmetingen in 1978, aldus woordvoerder Frans Fierens.

IJslandse eruptie kan aftrap zijn van jarenlange 'lavavuren'

29/08/14, 15u46 − Bron: Volkskrant.nl

De bescheiden lava-eruptie die vannacht in IJsland zorgde voor 'alarmfase rood' (inmiddels weer ingetrokken), kan wel eens het startschot zijn van jarenlange vulkanische activiteit. Daarbij zou IJsland weer wat meer uit elkaar worden getrokken, onder het uitspuwen van lavafonteinen en rookpluimen.

Gevaarlijk of erg hinderlijk voor het internationale vliegverkeer is het fenomeen niet. In de jaren 1975-1984 voltrok zich in het noorden van IJsland een vergelijkbare uitbarsting. Bij deze zogeheten 'vuren van Krafla' ontstond er toen een meters brede scheur in IJsland, waaruit geregeld fonteinen van lava en stoom omhoog spoten. 'Niemand heeft direct last van zo'n fenomeen; het is vooral een mooi gezicht', zegt de Nederlandse geoloog Bernd Andeweg van de VU Amsterdam.

De eruptie van vannacht duurde ruim tweeënhalf uur, en vond plaats op zo'n 75 kilometer ten noorden van de Bárdarbunga-vulkaan, die de afgelopen weken in het nieuws was wegens gerommel. De lava kwam dan ook uit een zogeheten 'gang', een ondergrondse spleet vol magma afkomstig van de Bárdarbunga.

Voordeel is dat de eruptie niet plaatsvond onder de gletsjer waaronder ook de Bárdarbunga ligt. Bij zo'n 'ijseruptie' kan immers veel fijn vulkaanstof vrijkomen, en dat kan de luchtvaart ontregelen. Maar de huidige eruptie vond plaats aan de rand van de gletsjer, in een niet door ijs bedekt lavaveld genaamd Holuhraum. Op luchtopnamen zijn in het gesteente tientallen centimeters brede barsten te zien in de bodem.

De afgelopen dagen was het zeer onrustig rondom de magma-gang, met wel duizenden kleine aardschokjes per dag. Bij de Bárdarbunga zelf vonden zwaardere aardbevingen plaats. Maar die duiden er volgens de IJslandse meteorologische dienst op dat de vulkaan zich juist ontspant, 'door veranderingen in de magmadruk en de steeds langer wordende gang met magma'.

Dinsdag leek de zaak een nieuwe wending te nemen: bij de Askja, een andere grote vulkaan op IJsland, werd toen een beving met kracht 4,5 gemeten. De Askja ligt weliswaar een stuk noordelijker, maar wél precies op de route van het ondergronds wegstromende magma van de Bárdarbunga.

'Onder de Askja zit meer explosief magma', vertelt Andeweg. 'Misschien is dat deels gestold, maar als je die zou opstoken, zou dat een heel explosieve eruptie kunnen geven.' Zo'n eruptie geeft dan 'een grote knal maar is snel weer voorbij', zoals Andeweg verwoordt.

IJsland ligt op de breuklijn tussen de Noord-Amerikaanse en de Euraziatische plaat, de naad waardoor Amerika en Europa uit elkaar drijven. Bovendien ligt het land bovenop een 'mantelpluim', een soort omhoog komende bel magma uit de diepte.

Hoewel de huidige eruptie 'het meest ideale scenario is voor iedereen' is volgens Andeweg nooit geheel uit te sluiten dat de eruptie alsnog uit de hand loopt. Op de achtergrond speelt de uitbarsting van de Laki-spleetvulkaan die in 1783 het klimaat in Europa dusdanig ontregelde dat oogsten mislukten en er droogtes kwamen. 'Zo erg zal het niet snel worden. Maar het kán wel', zegt Andeweg.

"Morgen overschrijden we de draagkracht van de aarde voor dit jaar"

18/08/14, 14u50 − Bron: Belga

Morgen, dinsdag 19 augustus, overschrijden we de draagkracht van de aarde voor dit jaar. Dat betekent dat we meer verbruikt hebben dan wat de aarde op één jaar kan produceren. De dag waarop dat gebeurt, de zogenaamde Earth Overshoot Day, valt elk jaar vroeger, zegt natuurbehoudorganisatie WWF.

"Vanaf morgen, en tot aan het einde van het jaar zal de mens weer aan het kapitaal van de planeet moeten knabbelen om aan zijn behoeften te voldoen. De mensheid leeft dus boven zijn stand. De twee grootste gevolgen daarvan zijn de dramatische achteruitgang van de biodiversiteit en de klimaatverandering", zegt het WWF.

"In 1961 hadden we nog voldoende aan drie vierde van de regeneratieve capaciteit van de aarde om alles te produceren wat we in een jaar consumeren. Sinds het begin van de jaren '70 van de vorige eeuw werd een kritische drempel overschreden. Sinds toen overstijgt de consumptie van de mens de draagkracht van wat de aarde jaarlijks kan produceren aan grondstoffen en absorberen in termen van vrijgekomen CO2. In 2000 lag Earth Overshoot Day nog op 1 oktober. Vandaag, bijna 15 jaar later, is ons jaarlijks krediet anderhalve maand vroeger op", zegt de organisatie.

Ecologische voetafdruk
Het WWF pleit voor een massale heroriëntatie van de huidige energie-investeringen naar duurzame energie. In 2013 ging nog steeds 1.900 miljard dollar per jaar naar subsidies voor fossiele brandstoffen. Alleen al door dat geld weg te halen bij fossiele brandstoffen zouden we de CO2-emissies met 13% kunnen verminderen, waardoor ook onze ecologische voetafdruk zou verkleinen, zegt het WWF.

De organisatie roept de nieuwe federale regering op om de energietransitie in te schrijven in haar agenda. Onze politiek verantwoordelijken moeten een stabiel kader creëren om deze transitie op lange termijn in te plannen en te realiseren. "De investering in hernieuwbare energie is de sleutel om deze noodzakelijke energietransitie te realiseren in onze samenleving", zegt Geert Lejeune, directeur conservatie van het WWF.

Ebola: de epidemie is niet onder controle [Artsen Zonder Grenzen]

Actua zomer 2014

Mondiaal Nieuws

"Europese windparken in Mexico negeren bevolking"

Bij de bouw van vier windparken in de Mexicaanse deelstaat Oaxaca houden de Europese financiers geen rekening met de lokale, inheemse bevolking, zeggen burgerorganisaties.

Verbranden van afval wereldwijd veel schadelijker dan gedacht

Het ongereguleerd verbranden van afval is veel vervuilender dan de officiële cijfers doen vermoeden. Amerikaans onderzoek schat dat wereldwijd meer dan 40 procent van het afval wordt verbrand. Daarbij komen stoffen vrij die bijzonder schadelijk zijn voor de volksgezondheid en het klimaat.

Duitse schone energie breekt opnieuw records

Tijdens de eerste helft van dit jaar braken de Duitse hernieuwbare energiebronnen opnieuw alle records. Schone energie was met 31 procent goed voor bijna een derde van de stroomproductie.

Ergste waterschaarste in Libanon sinds decennia

Libanon heeft een van de droogste regenseizoenen van de laatste zestig jaar achter de rug. De abnormale droogte in combinatie met het gebrekkige waterbeleid van de overheid dreigt grote gevolgen te hebben voor de bevolking, waarschuwen experts.

160 miljoen Indiase vrouwen werken thuis

160 miljoen Indiase vrouwen werken thuis in het huishouden in plaats van op de formele arbeidsmarkt. De meesten bevinden zich in de beroepsactieve leeftijd. Dat blijkt uit een volkstelling die deze maand gebeurde.

Investeringen in schone energie stijgen met een derde

De wereldwijde investeringen in hernieuwbare energie zijn in het tweede kwartaal van 2014 met een derde gestegen. De stijging komt vooral voor rekening van grote wind- en zonne-energieprojecten in combinatie met de groei van zonnepanelen.